‘Čačanska Rodna’ ‒ a plum cultivar for drying

Abstract

The paper presents the examination results of the variability of quality of dried fruits of ‘Čačanska Rodna’ during the fourteen-year period, depending on the characteristics of the fresh fruits used for drying and climatic conditions during their ripening. Fruits from the plantations of Fruit Research Institute Čačak, at Preljinsko brdo facility, where standard agro-and pomotechnical measures are regularly applied, were used for the examination. The fruits intended for drying of approximately same weight and adequate ripeness degree were picked selectively. Drying was performed in the experimental dryer at the air temperature 90 °C until reaching 75% of the total dry matter in the dried fruit. Based on the results of examining chemical composition of fresh and dried plums, it can be concluded that the fruits of ‘Čačanska Rodna’ are suitable for drying regardless of climatic conditions during the summer period and that the desired sweet-sour taste of prunes can be obtained by processing fruits with soluble solids content higher than 18%.

Čačanska rodna je jedna od vodećih sorata šljive u Srbiji, a zbog svojih pozitivnih osobina u pogledu rodnosti i kvaliteta ploda koristi se za potrošnju u svežem stanju, ali i za preradu u različite proizvode, kao što su suva šljiva, džem, smrznuta šljiva i rakija šljivovica. U radu su prikazani rezultati ispitivanja varijabilnosti kvaliteta osušenih plodova sorte Čačanska Rodna tokom četrnaestogodišnjeg perioda, a u zavisnosti od osobina svežih plodova korišćenih za sušenje i klimatskih uslova tokom sazrevanja istih. Za ispitivanje su korišćeni plodovi iz zasada Instituta za voćarstvo Čačak, lokalitet Preljinsko brdo, gde se redovno primenjuju agro- i pomotehničke mere uobičajene za ovu vrstu voćaka. Probirno su ubrani plodovi približno iste mase i stepena zrelosti koji odgovara preradi sušenjem. Sušenje plodova šljiva je obavljeno u eksperimentalnoj sušari na temperaturi vazduha od 90 °C do postizanja 75% ukupne suve materije u osušenom plodu. Period ispitivanja od 14 godina obuhvatio je različite klimatske prilike u letnjem periodu (sušne i kišne godine). Na osnovu rezultata ispitivanja hemijskog sastava sveže i suve šljive može se zaključiti da su plodovi sorte Čačanska rodna pogodni za sušenje bez obzira na klimatske prilike tokom letnjeg perioda. Iako je u našim ispitivanjima sadržaj rastvorljive suve materije u svežem plodu bio različit, od 17,20% do 20,90% (prosek 19,32%), sušenjem su se dobili suvi plodovi kod kojih se svi ispitivani parametri hemijskog sastava nalaze u granicama karakterističnim za suve šljive. Međutim, značajne razlike postoje u pogledu odnosa šećer/kiseline, koji u velikoj meri određuje ukus ploda suve šljive. Rezultati istraživanja pokazuju da se sušenjem plodova sorte Čačanska rodna sa sadržajem rastvorljive suve materije većim od 18%, dobijaju sušeni plodovi sa povoljnim odnosom šećer/kiseliine koji daje poželjni slatko-nakiseli ukus suve šljive.