Antibakterijski efekat kleke (Juniperus communis L.) i njena potencijalna primena u kontroli mikrobiološke kontaminacije mesa

Abstract

Analiziran je hemijski sastav i antibakterijski potencijal etarskih ulja i post-destilacionog ostatka (PDO) kleke. GC-MS analiza dva ulja: iz šišarica biljaka sa Stare Planine (EUSP), i komercijalno nabavljenog (zemlja porekla Hrvatska, EU-H), ukazalo je na dominantno učešće α-pinena. Prema LC-MS/MS analizi, dominantni sastojci PDO iz materijala sa Stare Planine (PDO-SP) bili su rutin i hinska kiselina. Minimalne inhibitorne koncentracije određene za osam sojeva Gram(+) i Gram(-) bakterija ukazale su da je najosetljivija bila Listeria monocytogenes. Antilisterijalni potencijal kombinacija EO-SP/PDO-SP sa antibioticima ispitan je metodom šahovske table. Sinergistički efekat je uočen u slučaju kombinacija: EO/PDO+streptomicin, EO/PDO+ampicilin, PDO+hemomicin. Na modelu adhezije L. monocytogenes na dve ćelijske linije kolona (HT-29 i HCT116), pokazan je snažan anti-adhezivni potencijal PDO-SP. Upoređeni su i in vitro i in situ efekti EU-H i etarskog ulja Satureja montana, česte začinske biljke, prema bakterijskoj kontaminaciji mesa. In vitro analiza antilisterijalnog efekta na izolatima sa mesa ukazala je na sinergizam oba ulja. U in situ analizi na specifično mariniranom junećem mesu, praćen je antilisterijalni efekat i efekti prema ukupnom broju heterotrofnih mezofila, enterobakterija i bakterija mlečne kiseline, tokom 15 dana inkubacije na 4°C. Rezultati su ukazali na potencijal primene oba ulja, pojedinačno ili u kombinaciji, u zaštiti mesa od mikrobiološke kontaminacije.